Nagroda Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dla COBORU za wybitne osiągniecia w zakresie wdrażania postępu w rolnictwie


W dniu 23 listopada 2020 roku, w uznaniu dla wybitnych osiągnięć we wdrażaniu wyników badań naukowych do praktyki rolniczej, przynoszących wymierne efekty ekonomiczne i społeczne, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi uhonorował Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych nagrodą za „Osiągnięcia w zakresie wdrażania postępu w rolnictwie, rozwoju wsi i rynkach rolnych” za nowatorską i unikatową koncepcję - „Inicjatywę białkową COBORU”.

W skład Zespołu autorskiego wchodzą: prof. Edward S. Gacek – dyrektor COBORU, mgr inż. Marcin Behnke, mgr inż. Józef Zych, mgr inż. Agnieszka Osiecka, mgr inż. Beata Kaliska (SDOO w Chrząstowie), mgr inż. Maria Kozioł (SDOO w Przecławiu) i dr inż. Krzysztof Gawęcki (SDOO w Głubczycach).

Inicjatywa białkowa COBORU jest nowatorską koncepcją rozwiązań metodycznych i rozszerzenia zakresu doświadczalnictwa odmianowego roślin białkowych w naszym kraju. Wprowadzone innowacje doświadczalne dotyczą, zarówno tradycyjnych, rodzimych roślin bobowatych grubonasiennych (strączkowych): bobiku, grochu siewnego, łubinu wąskolistnego, łubinu żółtego, jak i przede wszystkim soi zaliczanej do roślin oleistych, która w naszym kraju jest jeszcze mało znanym gatunkiem.

Głównym celem podjętych działań było zmodyfikowanie przez COBORU dotychczasowego systemu Porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego (PDO), aby możliwe było zweryfikowanie rejonów kraju najbardziej odpowiednich do uprawy poszczególnych gatunków roślin białkowych i jednocześnie wskazanie w każdym gatunku najlepszych odmian do uprawy w tych rejonach. W tym celu znacznie zwiększono liczbę realizowanych doświadczeń odmianowych oraz tak zmieniono ich lokalizację, aby w każdym gatunku zapewnić reprezentatywność doświadczeń.

Wprowadzone zmiany zakresu badań roślin białkowych pozwoliły na powszechną rekomendację odmian roślin bobowatych grubonasiennych i soi, już od 2019 roku. Na rok 2020 Listy odmian zalecanych (LOZ) do uprawy w poszczególnych województwach utworzyła następująca liczba województw: soja – 16, groch siewny – 15, bobik i łubin wąskolistny – 14, łubin żółty – 13. Powszechnie tworzone od dwóch lat Listy odmian zalecanych pozwalają zoptymalizować wybór odmian do uprawy w konkretnych warunkach gospodarowania, co w znacznym stopniu ogranicza ryzyko uprawy roślin białkowych.

W ramach Inicjatywy białkowej COBORU duży nacisk położono również na sukcesywne i szerokie upowszechnianie wyników badań, ustaleń dotyczących rekomendacji odmian oraz wiedzy dotyczącej agrotechniki uprawy tej grupy roślin.

Dzięki przedmiotowemu rozwiązaniu, hodowcy roślin i firmy nasienne, rolnicy, służby doradcze, przetwórcy i inni użytkownicy odmian zostali wyposażeni w efektywny mechanizm w zakresie doboru odmian soi i bobowatych grubonasiennych przystosowanych do warunków gospodarowania na obszarze poszczególnych województw.


Na zdjęciu: napis Inicjatywa Białkowaj COBORU